Animacja modelu 3d
Zdjęcia wraku
Zabytki z wraku
Wrak F53.5 (W-21) jest pozostałością statku żaglowego, najprawdopodobniej okrętu zbudowanego z drewna dębowego metodą karawelową (klepki poszycia łączone na styk). Zachowała się część denna jednostki z rejonu śródokręcia w postaci: nadstępki z gniazdem masztu, belkowych wzmocnień bocznych w rejonie gniazda masztu, denników oraz klepek poszycia wewnętrznego i klepek szalunku wewnętrznego mocowanych na styk. Wymiary stanowiska są następujące: długość 18 metrów, szerokość 6 metrów. Na wraku nie ma stępki oraz przystępkowych pasów poszycia.
więcej
Wrak W-21 został odkryty w roku 1974 przez płetwonurka Waldemara Kiprowskiego.
Obiekt zalega na zachód od wejścia do portu gdańskiego na głębokości 3 metrów, w odległości około 300 metrów od plaży na wysokości Brzeźna.
Wstępne prace pomiarowe wraku płetwonurkowie z NMM wykonali w latach 1975 i 1976. Prace archeologiczne prowadzono w latach 1979 – 1981. W roku 2006 oraz 2015 archeolodzy podwodni z NMM przeprowadzili podwodną ewidencję i inwentaryzację stanowiska.
W ustaleniu chronologii obiektu pomocne są przeprowadzone w roku 2006 badania dendrochronologiczne 12 prób drewna pobranych z wraka. Drzewa użyte do budowy obiektu W-21 ścięto po 1593 roku, a drewno pochodzi z południowej Szwecji. Chronologia zabytków ceramicznych z wraka wskazuje na I połowę XVIII wieku. Spośród 218 fragmentów fajeczek odkrytych na wraku przeważają XVIII-wieczne. Z tego większość główek datowana jest na lata 1740 - 1780. Na kilku fajeczkach występuje znak miasta Gouda charakterystyczny dla fajek z lat 1730 - 1740. Ponadto, na niektórych z nich widnieje dodatkowo literka „S” oznaczająca wyrób gorszej jakości.
więcej
Obecność na wraku klip szwedzkich oraz budowa z drewna pochodzącego z terenów szwedzkich daje wskazówkę, iż jednostka była zbudowana bądź użytkowana przez Szwedów.
Łącznie na obiekcie pozyskano 1385 artefaktów, z czego większość stanowiły fajeczki gliniane i fragmenty naczyń glinianych oraz kamionkowych. Podczas eksploracji podniesiono z wraka także kafle, dachówki, fragmenty butelek, drewniane koło od lawety, kule armatnie i muszkietowe, fragmenty obuwia skórzanego, kościany uchwyt od torby oraz klipy miedziane. Na jednej z klip odczytano datę 1625, natomiast na kilku widoczne są monogramy „GAR” oraz „G. R.”.
Smolarek, P., Badania podwodne w Bałtyku w latach 1979–1986, Kwartalnik Historii Kultury Materialnej, 35, nr 3, 1987, s. 465-495.
Mikłaszewicz D., Fajki z wraków zalegających na dnie Zatoki Gdańskiej, „Pomerania Antiqua”, t. XV, 1992, s. 265 - 300.
Bednarz T., „De Jonge Seerp”. Badania historyczno - archeologiczne niderlandzkiego statku z końca XVIII wieku, Gdańsk 2015, s. 27 - 29.
Film
Zdjęcia z badań
Strona "Wirtualny Skansen Wraków Zatoki Gdańskiej" (www.wsw.nmm.pl) powstała w ramach projektu naukowo-badawczego "Wirtualny Skansen Wraków Zatoki Gdańskiej. Ewidencja i inwentaryzacja podwodnego dziedzictwa archeologicznego" współfinansowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.