Wrak F53.4 W-23 Loreley

Opis stanowiska

Wrak F53.4 LORELEY (W-23) to pozostałości po statku handlowym typu bark zbudowanym w Rostoku w roku 1863. Statek pływał pod banderą niemiecką, a jego portem macierzystym był Rostok. „Loreley” zbudowano z drewna dębowego, kadłub dodatkowo obity był w części podwodnej blachą cynkową, co zabezpieczało drewnianą konstrukcję przed świdrakiem okrętowym na mocno zasolonych akwenach. Obsługę stanowiła 10 - 11 osobowa załoga, nośność jednostki to ponad 400 ton. Bark transportował towary na wielu akwenach, m. in. pomiędzy Morzem Białym a Oceanem Atlantyckim, zawijając do portów rosyjskich, brytyjskich oraz francuskich. 15 listopada 1887 roku statek wszedł na mieliznę podczas podchodzenia do portu gdańskiego.

W roku 1978 do NMM przekazany został dzwon okrętowy, na którym widniała nazwy „Loreley” i „Rostock” oraz data 1866. Był to pierwszy przypadek, kiedy na wraku drewnianego żaglowca z Zatoki Gdańskiej znaleziono dzwon. Przyczyniło się to do szybkiej identyfikacji jednostki. Konstrukcja wraka jest mocno rozbita i rozproszona płasko na dużej powierzchni piaszczystego dna, tworząc mało czytelny obraz stanowiska. Rozpoznać można poszczególne elementy jak nadstępka, czy fragmenty burt, są one jednak przemieszczone względem siebie w stosunku do stanu pierwotnego.

więcej

Okoliczności odkrycia

Wrak odkryty został latem 1977 roku przez inż. Tadeusza Wardiukiewicza.

Lokalizacja

Obiekt zalega na głębokości 4 metry w odległości ok. 300 metrów od plaży w Nowym Porcie, na wschód od wraka W-21 opisywanego także w Wirtualnym Skansenie Wraków Zatoki Gdańskiej.

Przebieg badań

Ekipa badawcza CMM, wspomagana przez sekcję płetwonurków Milicji Obywatelskiej (MO), przeprowadziła badania wraka w roku 1978. W trakcie prac założono ramę pomiarową, wykonano szkic stanowiska oraz wykonano wykopy sondażowe za pomocą eżektora powietrznego. Badania stanowiska kontynuowano w roku 2001. W latach 2006 oraz 2015 przeprowadzono ewidencję i inwentaryzację stanowiska.

Chronologia

Budowa w roku 1863, Zatoniecie w roku 1887.

Proweniencja

Jednostka używana przez armatorów z Rostoku.

Zabytki z wraku

Z wraku pozyskano niewiele zabytków: dzwon okrętowy, siedem jufersów, blok, fragment naczynia z czerwonej gliny oraz kawałki węgla stanowiącego prawdopodobnie ładunek jednostki.

• Dzwon okrętowy
• Jufers czterootworowy

Bibliografia

Koperkiewicz A., Zagłada „Loreley”, Morze, nr 7, 1979, s. 36, 37, 39.
Smolarek P., Badania podwodne w Bałtyku w latach 1979- 1986,„Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, t. 35, nr 3, 1987, s. 465 - 495.
Bednarz T., „De Jonge Seerp”. Badania historyczno - archeologiczne niderlandzkiego statku z końca XVIII wieku, Gdańsk 2015, s. 29 - 31.